We zitten in een groepsapp waarin we elke week punten inzetten op de mogelijke mol. Ik kijk al naar Wie is de mol sinds het allereerste seizoen, toen gepresenteerd door Angela Groothuizen én met gewone, onbekende Nederlanders. Wat een verademing was dat. Ik genoot van onhandige, niet-mediagenieke mensen zich tot elkaar verhielden in een groep met een verrader in hun midden. Ze sliepen in de open lucht, mochten amper eigen bagage meenemen en kregen spectaculaire opdrachten. Een schril contrast met de hedendaagse series van Wie is de mol. Uit de vijver van het Hilversumse Mediacircus worden tien kleine bn’ers geplukt die in modieuze outfits – tegenwoordig – voornamelijk cijferpuzzels of woordraadsels oplossen in schilderachtige oorden. Het lijkt nog maar weinig op de pure, harde serie van 1999, met bijvoorbeeld de onvergetelijke George als mol.
En nú… had ik graag een bruggetje willen maken naar de schandalen rond The Voice, John de Mol en Talpa. Ik heb begrepen dat de ‘weggestemde’ Jeroen Rietbergen al op het vliegtuig naar een verre bestemming zit. Wie heeft zijn ticket geregeld – misschien zwager John de Mol?
Goh, wat is dat toch fascinerend; hoe macht en roem verblindt, als een Lord of The Ring, en hoe die macht de gebruikers bijna altijd corrumpeert. En altijd weer hetzelfde lulverhaal: dat vrouwen hun mond eerder moesten opentrekken. Terwijl het toch zo simpel is: mannen moeten hun handen thuis houden. Ik volg het mediaspektakel met belangstelling en we voeren verhitte gesprekken. Uiteraard allemaal vanuit ons eigen standpunt en referentiekader. Mijn man doet niet onder voor emancipator Jens van Tricht, die mannengroepen leidt en mannen leert om werkelijk respect voor vrouwen te hebben. Columnisten vellen ongevraagd een moreel oordeel, zakelijke partners trekken zich als een haas terug. Madame Tussauds verwijdert het beeld van Marco Borsato, want ‘mensen kunnen hier aanstoot aan nemen’. Alsof er verder geen enkele foute man in hun museum staat? En radiozenders die geen plaatjes meer draaien van Ali B. Ik kan zo tien artiesten noemen die de hitlijsten sieren en zelf een dramatisch (seksueel) privéleven hebben. Fascinerend hoe we klaarstaan om onze handen in onschuld te wassen en daders af te schieten. Zijn wij allemaal heilige boontjes…?
Ik denk dat de cultuur pas echt verandert als je niet alleen vrouwen maar óók mannen – meestal de daders dus – hun verhaal laat vertellen, zonder het risico dat ze openbaar gelyncht worden. Zoals in de tijd na de Apartheid, toen in Zuid-Afrika Waarheids- en Verzoeningscommissies werden opgericht waar alle partijen waardevrij hun verhaal konden doen. Kom op, grensoverschrijdend gedrag is van alle tijden en van alle mensen. In elke setting kan het, hoe subtiel ook, plaatsvinden. En elke persoon die over een grens gaat, heeft zelf ergens ook iets meegemaakt. Nee, ik praat het écht niet goed. En ik denk echt dat mannen hun handen thuis moeten houden. Maar ik denk dat je gedrag pas kunt veranderen als er eerst ruimte is voor werkelijke reflectie en bezinning. Of ben ik dan erg naïef…
PS Ik lijk misschien naïef maar ik heb volgens mijn huisgenoten een feilloze antenne voor donkere kantjes, scheeflopen en mollen… Ik sta dan ook weer op 1 in de groepsapp… 😛
Een gedachte over “Wie is de mol”