sociale kleurspoeling

Overmorgen heb ik een tentamen sociale psychologie. Deze module legt uit hoe wij in ons denken, doen, en voelen voortdurend beïnvloed worden door de werkelijke of veronderstelde aanwezigheid van andere mensen. Let op het begrip ‘veronderstelde’. U gedraagt zich dus ook anders wanneer u vermoedt dat er iemand in uw nabijheid is. Het geweten is getraind, van jongs af aan; onze geest heeft overal antennes. Een soort webcams avant la lettre. Maar dit betekent dus: naar de wc gaan is niet hetzelfde als naast elkaar naar de wc gaan. Door de gangen van het museum dwalen doe je anders met tien mensen dan met drie. Een jongen in elkaar slaan doet men liever met een groepje dan alleen. Een jongen die in elkaar geslagen wordt weer overeind helpen, doet men liever alleen dan met een groepje. Het klinkt vreemd, maar: wat wij ook doen of laten, het verandert onder invloed van gezelschap. Zelfs onze opvattingen ondergaan een kleurspoeling zodra wij in een groep verkeren. Zelfs de meest autonome en ruimdenkende geest schijnt in een groepje mee te gaan met het grotere geheel. Waarom doen wij dit? Het zal ons niet verbazen dat een belangrijke reden nog steeds ligt in: de evolutie. Zelfs al kost het ons het leven, de genen willen tot elke prijs verder. Om het genetisch materiaal door te geven. Wij zijn bereid te sterven indien het groepsbelang daarmee veilig gesteld is. Interessante materie. Dus. Aanstaande vrijdag zal ik mij vervoegen naar een computerkantoortje, waar ik achter de pc het tentamen mag maken. Met een speciale, eenmalige code. En met een webcam op mijn ogen en handen gericht. Ik word, vanuit een andere kamer, bekeken door een beveiligingsmedewerker. Hij weet dit. Ik weet dit. En omdat ik dit weet, doe ik anders. Doe ik misschien meer mijn best. Doe ik langs mijn neus weg. Doe ik muisstil. Al was het niet voor mezelf, dan toch voor mijn nageslacht.