Vrij… vrij… dat riep ik vorige week. Ja, ja. Gelukkig dient het dagelijks leven zich gauw genoeg aan om te ontnuchteren. De kapotte auto, een spekgladde stoep, de ernstig zieke vriendin, files, mijn gecompliceerde baan, en iets als het ambtelijke labyrint van Rotterdam. Om de afgelopen periode te laten bezinken, zette ik me, in navolging van een vriendin die ook blogt èn collages maakt, aan een collage. Op het rode paard staat: Stay free. Dat is me eens verteld, twintig jaar geleden, toen ik me aan iemand wilde verslingeren. Een stokoude dame hief haar vinger en sprak deze woorden. En… dacht je dat ik geluisterd heb? 🙂
Ik begon te knippen en te plakken en verdeelde mijn collage in vier gebieden: Vroeger, Rad van fortuin, Liefde en In de toekomst. Het Rad van fortuin kan draaien, en er zitten zelfbedachte geluksdingetjes onder voor supersnel geluk. Het gebied Vroeger bevat twee hondjes en een meisje met feesthoedje. Ik doe er het zwijgen toe. Liefde mondt bij mij blijkbaar uit in een mand vol bloemen en appels… wederom zwijg ik. En de toekomst is iets met olifanten. Nou, duidelijker kan niet, toch?
Ik denk dat mijn bloggende collega in België het zal begrijpen. We wisselen regelmatig van gedachten, soms via handgeschreven brievenpost. Heerlijk vind ik dat trage spoor in deze tijd van bliksemsnelle reacties. Ik had het er gisteren over met een andere vriendin, tijdens de lunch in ons favoriete eetcafé. “Mensen eisen binnen een paar uur antwoord,” vertelde ze gejaagd, “en reageer je niet direct, dan word je ontvriend of geblokkeerd op telefoonnummers.”
Ik hoor dit vaker: gesprekken via What’sapp verlangen à la minute een reactie, nog eens aangemoedigd door blauwe vinkjes en kennisgevingen wanneer iemand online was – ik heb alle meldingen uitgezet. Bij iedereen, en bij al mijn social media: alles staat UIT, en ik beslis wanneer ik iemand lees of bekijk.
Enkele jaren geleden waarschuwden psychologen al voor dit fenomeen: door de onafgebroken aanvoer van sociale prikkels zijn we straks niet meer gewend om ‘op onszelf te zijn’. Dit gaat hoe dan ook effect hebben op onze identiteit, stelden zij. Want ons ik gedijt juist bij ruimte en tijd voor zichzelf, en dus bij gratie van privacy en afzondering van de Ander. Wie constant antwoord belieft, wil net als een pasgeborene totale bevestiging: hoor mij, zie mij, bevestig mijn bestaan. Is dat nu vrij?
PS De collages en blogs van die vriendin volg je HIER.