geplette borsten

Bij het blok Mammografie hangt een tv-scherm, geprogrammeerd op Animal Planet. Ik ga zitten en beland in het dagelijks leven van een troep stokstaartjes. Terwijl ik probeer niet te denken aan de medische apparatuur achter de gele deurtjes, staan deze woestijnkatten als soldaten geformeerd op hun terrein van zand. Vriendinnen hebben me gewaarschuwd: “Je borsten worden geperst tussen twee platen.” Ronduit een sadistisch bedenksel, vond de ander. Zelfs mijn huisarts begon erover: “Een borstonderzoek kan pijnlijk zijn. Neemt u gerust 2 paracetamollen vooraf, dan valt het maar mee.” Sadisme en pijn lijken afwezig bij de lieve stokstaartjes. Onafgebroken turen hun ogen over de woestijn. Wat leven ze vreedzaam samen. Ik lees in de ondertitels dat diverse moeders en hun jongen worden gevolgd in de ontwikkeling. Zo schattig. Een dame, nog veel ouder dan ik, zijgt naast me neer en focust ook op de tv. Al gauw glimlachen we hardop. “Zulke grappige beesten.” Hier graaft er een naar voedsel, daar rent er één keihard weg, en verderop verschanst een groot aantal zich onder een paar struiken. “Enig!” roepen mevrouw en ik uit. Wat is er weinig voor nodig om vriendschap te sluiten: doodsangst, zenuwen voor een medisch onderzoek, en het tikken van de minuten. “Kijk nou!” zeggen we.
André van Duin zette stemmetjes onder dieren, alsof ze zouden denken en doen zoals mensen. “Ja,” beaamt mevrouw, “André van Duin deed dat zo leuk, zo grappig.” We krijgen ook nog donkere opnames van het ondergrondse gangenstelsel: bij het nest. Er is iets met de jongen, zo vang ik op uit de ondertitels. Geen schijn van kans – lees ik. Even later dringt een stokstaartje het nest binnen en verschijnt daarna met een jong in de bek. Is dat de moeder? Het hele nestje wordt uit het gangenstelsel getakeld en naar een centrale plek gebracht. Alle stokstaartjes verdringen zich. Wij zijn geroerd… Totdat de ondertitels uitleggen dat de jongen worden doodgebeten door een rivaliserende groep. Mevrouw kijkt me geschokt aan: “Is het heus?” We volgen ontsteld de openbare executie van het nestje. Hiermee vergroot de andere groep hun overlevingskansen. Alles draait om evolutie. Met mijn blik gericht op de gele röntgendeuren, vraag ik me af wat het evolutionair betekent, dat zoveel vrouwen uit mijn omgeving borstkanker hebben. “Vreselijke toestanden,” concludeert mevrouw. “Ja, dat heb je onder dieren.” Dan roepen ze haar naam; ze staat op en verdwijnt voorgoed.